Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
24 Μαρτίου 2023
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου μια διεθνής διάσκεψη με θέμα «Μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μπροστά στην οξεία πόλωση στην Ευρώπη». Η διάσκεψη υιοθέτησε μια έκκληση που παραθέτουμε στο τέλος αυτού του κειμένου.
Στη διάσκεψη συμμετείχαν επτά νυν (από την ομάδα της Αριστεράς και των Ανεξάρτητων) και ένας πρώην ευρωβουλευτής (της ομάδας των Πρασίνων – Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Ελευθερίας), καθώς και διανοούμενοι και δημοσιογράφοι από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Οι συμμετέχοντες, αν και προήρχοντο από διαφορετικές χώρες και έχουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις, συμμερίζονται τη μεγάλη ανησυχία για τη διαιώνιση του πολέμου στην Ουκρανία και του νέου Ψυχρού Πολέμου, όπως και για τις αποστολές όλο και ισχυρότερων όπλων στη χώρα αυτή, ενώ ανησυχούν ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις που έχουν αυτές οι πολιτικές στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικολογική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση.
Οι συμμετέχοντες διαφώνησαν επίσης με το πολεμοχαρές, εξτρεμιστικό και υστερικά αντιρωσικό περιεχόμενο και τόνο των αποφάσεων για την Ουκρανία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Να σημειώσουμε ότι αυτά τα ευρωπαϊκά όργανα δρουν σε πλήρη συμφωνία με την Ουάσινγκτον, που, αφού τορπίλισε τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις Ουκρανίας – Ρωσίας τον Μάρτιο του 2022, δήλωσε πάλι προ ημερών ότι είναι αντίθετη με τη διακοπή των εχθροπραξιών στην Ουκρανία.
Ταυτόχρονα, η αμερικανική κυβέρνηση και το ΝΑΤΟ πιέζουν το Κίεβο να προχωρήσει σε αντεπίθεση για την οποία δεν διαθέτει τα μέσα και απειλεί να εξελιχθεί σε μια νέα μεγάλη σφαγή, όχι γιατί η Ουκρανία έχει οποιαδήποτε πιθανότητα να νικήσει τη Ρωσία αλλά για να στηρίξουν το αφήγημα ότι έχει εν τέλει κάποιο νόημα η παροχή μαζικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Το Ευρωκοινοβούλιο, όχι μόνο εμφανίστηκε έως τώρα πολύ πρόθυμο να συνταχθεί με την Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ, αλλά και διεκδικεί, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ρόλο «βασιλικότερου του βασιλέως». Οι Ευρωβουλευτές άλλωστε είναι πολύ πιο απομακρυσμένοι από τους πολίτες των χωρών τους από τα μέλη των εθνικών Κοινοβουλίων. Πολύ συχνά οι πολίτες δεν πληροφορούνται καν τι ακριβώς ψηφίζουν στο Ευρωκοινοβούλιο και άλλα ευρωπαϊκά όργανα οι υποτιθέμενοι εκπρόσωποί τους. Αντίθετα, οι Ευρωβουλευτές είναι πολύ πιο κοντά στα αναρίθμητα λόμπι και τα διάφορα οικονομικά και γεωπολιτικά κέντρα ισχύος που επικαθορίζουν τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
Πλέον όμως, τόσο το Ευρωκοινοβούλιο όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχονται σε διαρκώς μεγαλύτερη σύγκρουση με ένα ογκούμενο τμήμα της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης που διαφωνεί με τις πολιτικές που έχει υιοθετήσει η Δύση στο ουκρανικό και ανησυχεί όλο και περισσότερο για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η συνέχιση και κλιμάκωση της σύγκρουσης. Και αυτό παρά το ανήκουστο μπαράζ προπαγάνδας στο οποίο υπόκειται από τα ΜΜΕ και τους πολιτικούς της, μπαράζ που δεν έχει προηγούμενο σε όλο τον δυτικό κόσμο μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και την ήττα του Ναζισμού.
Η διάσκεψη της 20ής Μαρτίου ήταν η πρώτη φορά, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και του νέου Ψυχρού Πολέμου, που εκδηλώθηκαν οργανωμένα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι Ευρωβουλευτές που έχουν το θάρρος να αντιταχθούν ανοιχτά στη δυτική πολιτική και να αντιτάξουν συγκροτημένα τα δικά τους επιχειρήματα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, κάνοντάς το μάλιστα στην ίδια την πρωτεύουσα των δύο οργανισμών. Και έχουμε πολλούς λόγους να πιστεύουμε ότι εκφράζουν και αρκετούς ακόμα συναδέλφους τους που διαφωνούν με τις ασκούμενες πολιτικές, δεν βρίσκουν όμως το θάρρος να διαφοροποιηθούν ανοιχτά. Ήταν μια προσπάθεια να αντιπαρατεθεί η φωνή της ειρήνης και της λογικής στην πολιτική των γερακιών, του «Κόμματος του Πολέμου», που κυριαρχούν πλήρως μέχρι σήμερα σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, ασκώντας είδος ιδεολογικής τρομοκρατίας, ενοχοποιώντας και δυσφημώντας ως περίπου ενεργούμενο του Πούτιν και πράκτορα της Ρωσίας οποιονδήποτε διατυπώνει ακόμα και τις ελάχιστες επιφυλάξεις απέναντι στο κυρίαρχο δυτικό αφήγημα.
Σε τελική ανάλυση, και η ίδια η πραγματοποίηση της διάσκεψης αντανακλά την σταδιακή διαφοροποίηση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης που συνειδητοποιεί όλο και εναργέστερα τους κινδύνους από την παράταση και κλιμάκωση του πολέμου. Στην Ευρώπη άρχισε ήδη να διαφαίνεται αυτό από το περασμένο καλοκαίρι με την έκκληση εκατοντάδων διανοουμένων από όλο τον κόσμο, που έσπασε την αρχική «ομοφωνία». Κλιμακώθηκε με το γερμανικό Μανιφέστο για την Ειρήνη και τις μεγάλες διαδηλώσεις που έγιναν στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατά του πολέμου και του ΝΑΤΟ (μαζί με τις ενέργειες συνδικάτων και ακτιβιστών στην Ιταλία και την Ελλάδα κατά της αποστολής όπλων στην Ουκρανία. Όπως μας ενημέρωσε η σπουδαία Ιρλανδή αγωνίστρια, αριστερή ευρωβουλευτής Κλερ Ντάλι (παρακολουθείστε εδώ απόσπασμα της ομιλίας της στο Ευρωκοινοβούλιο), ετοιμάζει ήδη μια επόμενη εκδήλωση υπέρ της ειρήνης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσα στον Μάιο.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Ντάλι με τον επίσης Ιρλανδό ευρωβουλευτή Ουάλας, τη Σάρα Βάργκενεχτ, τον Όσκαρ Λαφοντέν, τη Γερμανίδα βουλευτή Σεβίμ Ντάγκντελεν και μια φούχτα ακόμα προσώπων και οργανώσεων ανά την Ευρώπη, σώζουν κατά κάποιο τρόπο τη «χαμένη τιμή» μιας ευρωπαϊκής αριστεράς που (όπως και η ευρωπαϊκή δεξιά) έχουν ταυτιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, ακόμα και εις βάρος προφανών ευρωπαϊκών συμφερόντων. Δεν μπορεί να υπάρξει αριστερά που να μην αντιτίθεται στον ιμπεριαλισμό, είπε στη διάρκεια της διάσκεψης o καθηγητής του Πανεπιστημίου ELTE της Βουδαπέστης Αντάλ Αττίλα. Παράλειψή μας θα ήταν εξάλλου να μην αναφέρουμε τον καθοριστικό ρόλο της θαρραλέας Λετονής ευρωβουλευτού Τατιάνας Ζντανόκα στη διοργάνωση της διάσκεψης.
Είναι μια αρχή ακόμα, το αυθεντικό κίνημα της ειρήνης στην Ευρώπη παραμένει μικρό, όμως ελπίζει κανείς αυτό το κίνημα να ανοίξει τον δρόμο σε ένα πολύ ευρύτερο μέτωπο ειρήνης και λογικής εντός της Δύσης, χωρίς την ανάπτυξη του οποίου δεν φαίνεται δυστυχώς πιθανός ο τερματισμός μιας σύρραξης που δεν καταστρέφει μόνο την Ουκρανία, αλλά και εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.
Η ανάπτυξη ενός τέτοιου κινήματος στην ίδια τη Δύση έχει ασφαλώς στρατηγικό χαρακτήρα. Συχνά σκεπτόμαστε με όρους του παρελθόντος, του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και αναλογίες με αυτό το παρελθόν. Μετά όμως το 1945, βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον που διαφέρει ριζικά από οτιδήποτε γνώρισε η ανθρωπότητα στην ιστορία της. Γιατί διαθέτουμε και αναπτύσσουμε συνεχώς παραγωγικές και τεχνολογικές δυνάμεις που μπορούν να καταστρέψουν τη ζωή πάνω στη Γη. Δεν μπορεί να κερδηθεί παγκόσμιος πόλεμος και παραμένει πάντα επίκαιρη η προειδοποίηση του Στάνλεϊ Κιούμπρικ με το αριστούργημά του «ΣΟΣ Πεντάγωνο καλεί Μόσχα», όπως και η πιο πρόσφατη της καταπληκτικής ταινίας «Μη κοιτάς ψηλά».
Οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, η οικονομική άνοδος της Κίνας, το οικονομικό και δημογραφικό βάρος του Νότου της ανθρωπότητας καθιστούν ανέφικτη τη δυτική κυριαρχία στον πλανήτη που φάνηκε προς στιγμήν εφικτή το 1991, τον λεγόμενο «μονοπολικό» κόσμο (κάτι που σημειωτέον αναγνώρισε προς το τέλος της ζωής του και ο ίδιος ο Μπρζεζίνσκι, αλλά που δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται οι επίγονοί του). Αν η «συλλογική Δύση» συνεχίσει να την επιδιώκει, ναι μεν δεν θα την πετύχει, μπορεί όμως να προκαλέσει την καταστροφή της ανθρωπότητας.
Για τον λόγο αυτό έχει τεράστια σημασία οι λαοί της Δύσης να συνειδητοποιήσουν το πραγματικό διακύβευμα της ουκρανικής κρίσης και να δράσουν αποφασιστικά για να σταματήσουν την κάθοδο στην καταστροφή, βάζοντας ταυτόχρονα τα θεμέλια, μαζί με τους λαούς της Ανατολής και του Νότου της ανθρωπότητας, για μια ριζικά διαφορετική δομή του παγκόσμιου συστήματος, ικανή να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της ανθρωπότητας και του πολιτισμού της.
Στο τέλος της διάσκεψης, οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν την παρακάτω έκκληση:
Η Έκκληση
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές στον λαό και τις υποδομές της Ουκρανίας και τεράστια ζημιά στην παγκόσμια οικονομία. Αν συνεχιστεί η σύρραξη, η Ουκρανία θα είναι σύντομα μια χώρα χωρίς πληθυσμό και κατεστραμμένη.
Πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη φοβούνται για μια κλιμάκωση του πολέμου. Φοβούνται για το μέλλον τους και το μέλλον των παιδιών τους.
Η παράταση της Ουκρανικής σύγκρουσης αυξάνει τον κίνδυνο παγκόσμιας πυρηνικής, οικολογικής και κοινωνικο-οικονομικής καταστροφής, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξολόθρευσης της ανθρωπότητας.
Για τον λόγο αυτό θεωρούμε ως απόλυτη και άμεση προτεραιότητα την άμεση κατάπαυση του πυρός και την έναρξη συνομιλιών, συνοδευόμενων από την άρση των κυρώσεων και τον τερματισμό του εξοπλισμού της Ουκρανίας. Να διαπραγματευθείς δεν σημαίνει να συνθηκολογήσεις. Να διαπραγματευθείς σημαίνει να κάνεις συμβιβασμούς. Με σκοπό να αποφύγεις εκατοντάδες χιλιάδες ακόμα θανάτους ή και ακόμα χειρότερα.
Καλούμε όλες τις κυβερνήσεις να σταματήσουν την κλιμάκωση των παραδόσεων όπλων. Κάθε μέρα που συνεχίζεται αυτός ο πόλεμος κοστίζει έως και 1000 ζωές – και μας φέρνει πιο κοντά στον 3ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεν υπάρχει πιο σημαντικό καθήκον για την ανθρωπότητα από το να σταματήσουμε την κάθοδό μας στην καταστροφή.
Καλούμε τους πολίτες όλου του κόσμου, όλα τα κοινωνικά κινήματα, τους διανοούμενους, τα συνδικάτα, τις θρησκευτικές κοινότητες και τις κυβερνήσεις να δράσουν αποφασιστικά σε αυτή την κατεύθυνση και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης.
Pino Cabras (Ιταλία), πρώην Βουλευτής, εκδότης του online portal Megachip
Aleksandar Ciric (Σερβία), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ‘Ενωσης Δικηγόρων της Μαύρης Θάλασσας και της Κασπίας
Μichel Collon (Βέλγιο), Δημοσιογράφος, Διευθυντής του Investig‘ Action
Clare Daly (Ιρλανδία), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Gilbert Doctorow (Βέλγιο), πολιτικός αναλυτής, συγγραφέας
Franceska Donato (Ιταλία), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Leo Gabriel (Αυστρία), Μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ
Marcel de Graaff (Ολλανδία), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Inaki Irazabalbeitia (Χώρα των Βάσκων), πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος (Ελλάδα), Δημοσιογράφος, Συντακτική Επιτροπή του Defend Democracy Press
Josifs Korens (Λετονία), Πρόεδρος, Διεθνές Κίνημα Pour un Futur Sans Fascisme (Για ένα μέλλον χωρίς Φασισμό)
Τamas Krausz (Ουγγαρία), Συντακτική επιτροπή της τριμηνιαίας επιθεώρησης Eszmélet (Συνείδηση)
Vladimirs Lindermans (Λετονία), Δημοσιογράφος
Miroslav Radacovsky (Σλοβακία). Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Ivan Vilibor Sincic (Κροατία), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Mick Wallace (Ιρλανδία), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Zahari Zahariev (Βουλγαρία), Πρόεδρος του Ιδρύματος Slavyani
Tatjana Zdanoka (Latvia), Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
